کارتریج

کارتریج چیست ؟ 
منبع تامین رنگ در چاپگرها بسته به نوع چاپگر تونر یا کارتریج نامیده می‌شود چاپگرهاي جوهر افشان به وسيله پاشيدن قطرات ريز جوهر روي يك صفحه كاغذ از طريق منافذ ريزي كه در هد وجود دارد، باعث به وجود آوردن تصاوير سياه و سفيد و رنگي در حد كيفيت مناسب مي‌شود. رنگ‌هاي اصلي در چاپگرهاي جوهر افشان، به سه رنگ اصلي تقسيم مي‌شود: cyan(آبي)، magenta (قرمز) و‌ (yellow) زرد كه به همراه آن‌ها يك رنگ سياه نيز وجود دارد كه براي توليد تصوير با رنگ مشكي به كار مي‌رود. بعضي از چاپگرهاي جوهرافشان، از تركيب سه رنگ اصلي، رنگ مشكيِ مركبي به وجود مي‌آورند كه براي نوشتن متن چندان مناسب نيست و رنگ آن به صورت مشكي متمايل به سبز يا آبي مي‌باشد. در سري قديم چاپگرهاي جوهرافشان، كارتريج‌هاي سه رنگ اصلي به يكديگر متصل بودند و در صورت تمام شدن يكي از رنگ‌ها شما مجبور به تعويض هر سه رنگ بوديد. ولي امروزه در چاپگرهاي جوهرافشان، اين سه رنگ از يكديگر جدا شده‌اند. معمولاً اكثر چاپگرهاي جوهر افشان از چهار رنگ اصلي تشكيل شده‌اند. ولي شما براي چاپ حرفه‌اي عكس، به يك چاپگر با شش رنگ مجزا احتياج داريد كه علاوه بر سه رنگ اصلي و رنگ مشكي، داراي يك رنگ قرمز روشن و آبي روشن ‌باشد كه در ايجاد تصاوير با رنگ‌هاي طبيعي‌تر تأثيرگذار است.

چگونه کارتريج پرينتر هاي Inkjet را نگهداري کنيم 
وقتي کارتريج جوهر تمام ميشود يا نزديک تمام شدن است اگر دقت لازم را در نگه داري از آن بعمل نياوريد ، سريعا خشک شده و ديگر نمي توان آنرا پر کرد . بدين ترتيب مجبور هستيد پول بيشتري براي خريد دو عدد کارتريج نو صرف کنيد . پس وقتي اولين آثار اتمام جوهر هر کدام از کارتريجهاي رنگي يا سياه را مشاهده کرده ، وقت را تلف نکنيد و سريعا آن کارتريج را از پرينتر خارج کرده و به روش زير بسته بندي کنيد تا به دست کسي برسانيد که بتواند آنرا برايتان شارژ کند . اگر خودتان هم ميتوانيد کار شارژ را انجام دهيد ، چه بهتر ، باز هم صرفه جويي کرده ايد . براي بسته بندي هر کارتريج بصورت جداگانه به وسايل زير نياز داريد :
1- يک عدد کيسه پلاستيکي زيپ دار (زيپ لاک)
2- يک نوار باريک (30 در 2 سانتيمتر) از پارچه کرکي يا کاغذ کاهي نسبتا کلفت يا دستمال کاغذي کلفت
3- يک عدد کش حلقه اي
روش بسته بندي به شرح زير است:
1- کارتريج خالي را از پرينتر خارج کنيد .
2- نوار باريک را چند تا کنيد تا به اندازه طول حدود 3 سانتي متر کوچک شود . آنرا خيس کنيد . اين خيسي بايد حاوي آب باشد اما چکه نکند .
3- کارتريج و نوار خيس شده را در پلاستيک قرار دهيد . توجه کنيد که نوار خيس کافي است به بدنه کارتريج بچسبد و نبايد هيچگونه تماسي با هد چاپ يا قسمت هاي جوهري کارتريج داشته باشد . وظيفه اين نوار خيس ، مرطوب نگهداشتن داخل پلاستيک است .
4- کيسه را بسته و زيپ آنرا خوب ببنديد .
5- با کش دور پلاستيک را مهار کنيد .
6- هرچه سريعتر نسبت به شارژ آن اقدام کنيد .
اگر نتوانستيد کارتريج را به موقع شارژ کنيد لازم است تا نوار کاغذي را حداقل هفته اي يکبار مجدا خيس کنيد .
پس به نکات مهم زير دقت کنيد:
1- به محض تمام شدن جوهر کارتريج ، آنرا از پرينتر خارج کرده و در کيسه پلاستيکي قرار دهيد . در غير اينصورت کارتريج سريعا خشک شده و بايد بدور انداخته شود .
2- در کارتريج رنگي ، به محض اتمام اولين رنگ ، کارتريج را بسته بندي کنيد . تغيير رنگ طبيعي تصاوير به شما کمک ميکند تا متوجه اتمام يک رنگ شويد .
3- اگر هرچه سريعتر کارتريج را پر کنيد ، شانس کار مجدد با آنرا خواهيد داشت .

درهنگام خرید کارتریج به چه نکاتی توجه کنیم : 
هنگام خرید پرینتر قبل از هر جست وجویی به جوهر مصرفی آن توجه کنید . در واقع انتخاب یک جوهر مناسب به مراتب از انتخاب دستگاه پرینتر مهم تر است .
1 – به طور کلی جوهر سیاه رنگ کاتریج به صرفه تر از تشابه رنگی آن است . قبل از هر اقدامی برای خرید موارد مصرفی آن را بررسی کنید . چون ممکن است پرینتر شما سیاه و سفید باشد در این صورت مقدار قابل توجهی از هزینه خرید را صرفه جویی می کنید .
2 – اگر شما از آن دسته افرادی هستید که به حفاظت از محیط زیست اهمیت می دهید کاتریج جوهر های قابل بازیافت به شما توصیه می شود که هم حافظ محیط زیست بوده و هم تهیه آنها راحت تر است .
3 – یکی از نکات مهم در هنگام خرید جوهر این است که از سازگاری آن با پرینتر مطمئن شوید، زیرا کاتریج های جوهرها براساس مدل پرینتر و کارخانه سازنده طراحی می شود و روی جلد آنها قابل رویت است . بنابراین در موقع خرید مدل و مارک کارخانه سازنده پرینتر خود را با مشخصات نوشته شده بر جلد کاتریج مطابقت دهید .
4 – بعضی جوهر ها بسیار گران بوده و با بررسی کامل بازار پرینتر درمی یابید که قیمت خرید کاتریج جوهر پرینترتان با خرید یک مدل جدید پرینتر به همراه جوهر اختلاف کمی دارد . در این صورت اقتصادی ترین راه آن است که پرینتر خود را عوض کنید .
5 – اکثر جوهرها برای کسب رضایت مشتری دارای ضمانت نامه کارخانه سازنده هستند و تنها راه برای حفظ ضمانت نامه نگه داشتن برگه اصلی خرید، بسته کاتریج و اطلاعات ضمانت نامه است .
اگر جوهر با کیفیت دلخواه تان کار نکند اکثر کارخانه ها ملزم به تعویض و یا برگرداندن کل مبلغ به شما هستند .

یکی از دستگاه هایی که امروزه در هر سازمان و اداره ای می توان یافت ، پرینتر و یا دستگاه چاپ است که می توان آنرا بر اساس نوع عملکرد و کارایی به دسته های مختلفی تقسیم بندی نمود . اما متاسفانه اکثر کاربران هنگام خرید این نوع دستگاه ها توجه چندانی به متناسب بودن آن با نوع نیازشان نداشته و این امر سبب می گردد تا غالبا دستگاه های تهیه شده با توجه به نوع کاری که قرار است انجام دهند چندان برایشان مقرون به صرفه به نظر نرسند.
نکته مهم دیگری که باید در زمان خرید پرینترها همواره مورد توجه قرار داد ، نوع موارد مصرفی آنهاست که در طول زمان می تواند هزینه های دستگاه را تحت تاثیر قرار دهد .

به موارد مصرفی در پرینتر های جوهرافشان ، جوهر و در پرینترهای لیزری پودر و یا اصطلاحا تونر گفته می شود .محفظه ای که تونر و جوهر در آن قرار می گیرد ، کارتریج نامیده می شود .در پرینترهای جوهرافشان دستور پرینت توسط جوهر و بوسیله هد کارتریج روی کاغذ منتقل می گردد ولی در پرینتر های لیزری انتقال دستور پرینت روی کاغذ بوسیله پودر و یا همان تونر و بوسیله درام کارتریج انجام می پذیرد . در نتیجه هد و درام به ترتیب ، در کارتریج های جوهری و لیزری وظیفه انتقال اطلاعات و چاپ آنها روی کاغذ را بوسیله مواد مصرفی عهده دار می باشد .

تمامی کارتریج های لیزری دارای 2 بخش اصلی تونر و درام هستند . گاها این دو بخش در برخی از دستگاه ها در یک کارتریج و در برخی دیگر بصورت مجزا یعنی هر کدام در یک کارتریج مورد استفاده قرار می گیرند . در مورد کارتریج های جوهر افشان تیز به همین صورت است . در برخی از دستگاه ها جوهر و هد هر دو در یک کارتریج و در برخی دیگر بصورت جدا از هم قرار دارند . جالب است بدانید وجود چهار رنگ اصلی مشکی ، آبی ، قرمز و زرد در تمامی پرینتر های رنگی الزامیست و تمامی رنگ های دیگر از تلفیق این چهار رنگ ساخته می شوند . این چهار رنگ در برخی از پرینتر ها داخل 2 کارتریج هستند یعنی یک کارتریج رنگی که شامل هر سه رنگ آبی ، قرمز ، زرد می باشد در کنار یک کارتریج مشکی مورد استفاده قرار می گیرد .

در این کارتریج ها ، هد غالبا روی خود کارتریج قرار دارد . در برخی دیگر از پرینترها این چهار رنگ داخل 4 کارتریج مجزا مورد استفاده قرار می گیرد یعنی هر رنگ در یک کارتریج مجزا تعبیه شده است . در این نوع پرینترها  هد از کارتریج جدا می باشد .بعضی از پرینتر ها نیز دارای 6 کارتریج می باشند که علاوه بر 4 رنگ اصلی از دو رنگ اصطلاحا فوتر نیز استفاده می کنند . این دو رنگ همان آبی و قرمز کمرنگ هستند که در اصطلاح تحت عنوان فوتر سیان (Cyan) و فوتر مجنتا (Magenta) نامیده می شوند . این پرینتر ها معمولا برای مصارف عکاسی و با عنوان فوقر اسمارت در میان کاربران شناخته شده اند .

تعداد تونر نیز در پرینتر های لیزری به همین صورت است و با چهار رنگ اصلی در قالب کارتریج مورد استفاده قرار می گیرند  ولی ممکن است در برخی از دستگاه ها بخش درام بصورت یک کیت مجزا به عنوان درام کیت و جدا از کارتریج قرار گرفته شده باشد . در این نوع پرینتر ها تونر در کارتریج های مجزا و درام هم در یک کارتریج مجزای دیگر طراحی شده اند . این در حالیست که ممکن است در برخی دیگر از انواع پرینترهای لیزری تونر و درام هردو در یک کارتریج قرار گرفته باشند . در پرینترهای لیزری مشکی نیز از یک کارتریج مشکی استفاده می شود که غالبا تونر و درام در اینگونه از دستگاه ها هر دو در یک کارتریج قرار گرفته اند .در برخی از کارتریج های جوهری و لیزری قسمتی تحت عنوان چیپ وجود دارد که وظیفه اعلام میزان مواد مصرفی یعنی جوهر یا تونر را داخل کارتریج برای پرینتر بر عهده دارند .

در واقع با توجه به مقدار جوهر یا تونر موجود در کارتریج توان چاپ کارتریج بر اساس تعداد صفحه درون این چیپ ها تعریف شده است که همزمان با پایین آمدن سطح جوهر یا تونر داخل کارتریج تعداد صفحات تعریف شده در این چیپ ها نیز کاهش می یابد و در انتها پیغام Error  کارتریج به پرینتر و از پرینتر به کامپیوتر ، توسط همین تراشه ارسال می گردد . این فرایند نیز در کارتریج های مختلف متفاوت است . یعنی در برخی از کارتریج ها چه جوهری و چه لیزری این چیپ بعد از شارژ هم قابل استفاده می باشد و صرفا نقش کنتور را ایفا می کند و نیازی به تعویض آن نیست . ولی در برخی دیگر از کارتریج ها مانند کارتریج پرینترهای لیزری رنگی این چیپ می بایست بعد از شارژ تعویض شود در غیراینصورت دستگاه اصطلاحا کارتریج شارژ شده را نمی شناسد .

شاید نام فوتر اسمارت را بارها و بارها شنیده باشید . برخی از پرینترهای توصیه شده توسط فروشندگان فقط مخصوص کارهای عکاسی و گرافیکی می باشند که غالبا این دستگاه ها جوهرافشان بوده و با فوتر اسمارت معرفی می گردند . بدیهی است که استفاده از این دستگاه ها برای مصارف اداری در سازمان ها و ارگان هایی که نیاز به حجم چاپ بالایی دارند ابدا مقرون بصرفه و منطقی نیستند و بالعکس . برخی دیگر از پرینتر ها نیز صرفا برای کارهای دفتری یا اداری توصیه می شوند و همانگونه که از اسم آنها پیداست تحت عنوان آفیس جت معرفی و به بازار عرضه شده اند . این دسته از پرینتر ها برای مصارف داخل آفیس طراحی شده و در غالب All – In – One  و یا دستگاه های چند کاره به کاربران معرفی می گردند . این پرینتر ها از چند دستگاه مختلف مانند پرینتر ، اسکنر ، کپی و فکس همه در یک دستگاه بهره می برند . این دستگاه ها در عین حال فضای کمتری را اشغال کرده و نسبت به چهار دستگاه مجزا کم هزینه تر و ارزان تر می باشند . در این میان Deskjet  ها را باید مثال زد که به وفور در بازار می توان آنها را مشاهده کرد . Deskjet  ها دستگاه هایی تک کاره بوده و خرید آنها  همانطور که از نام آنها پیداست برای کاربرانی که صرفا بدنبال پرینت گرفتن در تعداد کم و برای فضاهای کوچک مانند روی میز کار هستند ، توصیه می شوند .

در پرینتر های جوهری هزینه بالای مواد مصرفی با توجه به قیمت بالای کارتریج های جوهرافشان و تعداد کم پرینت ، ممکن است کاربران را با مشکل مواجه کند . این نکته ایی است که می بایست همواره مورد توجه قرار داد و اکثر مصرف کنندگان این نوع پرینتر ها از آن گلایه مند هستند . چرا که در هنگام خرید قیمت پایین این دستگاه ها را ملاک قرار داده و توجهی به نوع کاربری و قیمت مواد مصرفی آن ندارند . در برخی از این موارد دیده می شود که بعضا خرید مجدد کارتریج های جوهری ، هم قیمت خود پرینتر بوده و بسیاری از افراد ترجیحا بجای تهیه کارتریج ، پرینتر قبلی خود را کنار گذاشته و یک پرینتر نو خریداری می کنند تا بتوانند از کارتریج دستگاه جدید استفاده کنند . این امر ممکن است باعث نارضایتی خریدار از کالا و فروشندگان گردد .

اما برخی دیگر توجهی به قیمت اولیه دستگاه نداشته و ملاک انتخاب خود را ، نوع کار و هزینه نگهداری مواد مصرفی قرار می دهند . به عنوان مثال دائم الشارژ بودن کارتریج دستگاه و عدم نیاز به استفاده از کارتریج نو و تعداد بالای چاپ با توجه به قیمت تمام شده کارتریج ، مواردیست که نظراین دسته از افراد را به خود جلب کرده و با توجه به قیمت بالای این نوع از دستگاه ها با استقبال بیشتری از سوی کاربران روبرو می شوند . اما نکته مهم اینجاست که این دسته از مصرف کنندگان در دراز مدت با هزینه های کمتری نسبت به پرینتر های ارزان قیمت روبرو می شوند . از جمله این پرینتر ها می توان به سری Laserjet های اچ پی اشاره کرد که در بعضی از مدل ها تا 15000 برگ را پرینت گرفته و با هزینه خیلی کم نسبت به خرید کارتریج نو می توان آنها را شارژ نمود .

طرز صحیح استفاده از پرینتر و مواد مصرفی داخل آن با توجه به مکانیزم دستگاه نیز کمک زیادی به کاهش هزینه های نگهداری مواد مصرفی خواهد کرد . برای مثال اگر از یک پرینتر جوهر افشان استفاده می کنید و مدت زیادی است که با پرینتر خود کار نکرده اید ، بهتر است بدانید که بزرگترین لطمه را به کارتریج های داخل دستگاه وارد کرده اید . این نکته را همواره مد نظر داشته باشید که بیکار ماندن کارتریج این پرینتر های جوهری از میلیون ها نازل جوهری که حتی با چشم غیر مسلح نیز قابل دیدن نیست تشکیل شده و جوهر خشک شده درون هد باعث از بین رفتن این نازل ها و بعضا خراب شدن کامل هد می شود . در این حالت اصطلاحا گفته می شود که هد دستگاه سوخته است ولی در واقع این شما هستید که باعث خشک شدن جوهر و بسته شدن نازل ها شده اید .
در برخی مواقع این کوتاهی توسط کاربر بر گردن نوسان برق می افتد و اینگونه گفته می شود که نوسان برق باعث سوختگی هد و از بین رفتن نازل ها می گردد که کاملا بی اساس و اشتباه است .

در پرینترهای جوهری همچنین اگر هنگام جازدن کارتریج در کیت داخل دستگاه مراقب سوزن های داخل پرینتر و چیپ طلایی رنگ روی کارتریج نباشید ، ممکن است باعث پارگی مدارها و قطع ارتباط پرینتر و کارتریج شوید که این نیز در برخی موارد به عنوان سوختگی هد قلمداد می گردد که البته همانطور که گفته شد اشتباه است . پس این شما هستید که هزینه دستگاه خود را تعیین می کنید . این ضعف در پرینتر های لیزری به لحاظ استفاده از تونر یا همان پودر رفع شده ولی این دسته از دستگاه ها هم نگهداری مخصوص به خود را می طلبد . به عنوان مثال چنانچه کارتریج پرینترهای لیزری در معرض رطوبت قرار گیرند باعث آسیب دیدگی تونر داخل آنها شده و در این مواقع پودر داخل کارتریج گوله شده و بعد از مدتی مثل سنگ خشک می شود . این امر باعث می گردد تا قطعات داخلی کارتریج از قبیل چرخ دنده ها ، اتصالات ، فوم رول , مگنت و نهایتا درام از حرکت ایستاده و اصطلاحا قفل کنند . در این حالت به قطعات داخلی پرینتر آسیب جدی وارد می شود ، زیرا این پرینتر است که چرخدنده های کارتریج را درگیر کرده و می چرخاند .

برخی از کاربران هنگام استفاده از کاغذ در پرینتر های لیزری توجهی به زائدات لا به لای کاغذ ها  ندارند . در برخی موارد دیده شده که حتی سوزن منگنه لا به لای کاغذ های دسته شده در داخل پرینتر ، باعث پارگی فیلم فیوزینگ و خط افتادن درام کارتریج می شود . درام نیز به لحاظ شکل ظاهری و حالت لوله ای مانندی که دارد خط و خش ناشی از اینگونه بی توجهی ها را روی کاغذ تکرار می کند . به یاد داشته باشید که درام داخل کارتریج قرار گرفته و همواره روی کاغذ می چرخد .گاهی اوقات استفاده از کاغذ های نامرغوب و زبر به خاطر قیمت پایینی که دارند ، باعث از بین رفتن زود هنگام درام در کارتریج های لیزری شده و هزینه بالاتری را نسبت به تهیه کاغذ مرغوب و با کیفیت در بر خواهند داشت .

استفاده بیش از حد توان تعریف شده در پرینتر ها از نظر تعداد چاپ ماهیانه پشت سر هم و در یک روز موجب می گردد تا قطعات مصرفی دستگاه از قبیل پد و پیکاپ ، کاغذکش ، هیتر ، فیوزینگ و درام کارتریج دچار آسیب دیدگی های جدی شود . به عنوان مثال برای پرینتری که توان چاپ ماهیانه 3000 برگ را داراست و روزانه می تواند 100 برگ پرینت بگیرد نمی توان دستور پرینت 300 برگ پشت سر هم را در طول یک روز صادر کرد .یکی دیگر از عواملی که موجب آسیب دیدگی در پرینترهای جوهرافشان می گردد ، نصب تانک جوهر روی پرینتر است . در این حالت جوهری که بصورت لیتری توسط مصرف کننده تهیه شده و داخل تانک ریخته می شود اگر با هوا مخلوط شده و پشت نازل ها منتقل گردد ، باعث سوختن هد پرینتر شده و کاربر را با هزینه نسبتا بالایی مواجه خواهد کرد . در صورتی که اکثر مصرف کنندگان این گونه از پرینتر ها که غالبا کار عکاسی را انجام می دهند ، این کار را برای صرفه جویی در مصرف جوهر انجام می دهند .

این کاربران باید این نکته را همواره مورد توجه قرار دهند که تهیه هد برای پرینترهای جوهر افشان در برخی از مدل ها هم قیمت خود پرینتر خواهد بود . برخی کاربران مدعی می شوند که درام دستگاه سوخته است در صورتی که درام در پرینترهای لیزری و هد در پرینترهای جوهری ابدا نمی سوزد بلکه بخاطر استفاده نا آگاهانه مصرف کننده زودتر از موعد مقرر ، مستهلک شده و باید گفت که هرگونه نوسان برق و اختلالات الکتریکی در این مورد بی تاثیر بوده و دخیل نیست . دانستن این نکات و این که کدام پرینتر ها دارای چه ویزگی هایی هستند ، کمک زیادی به کاربران در هنگام خرید کرده و از لحاظ هزینه مواد مصرفی و نگهداری پرینتر بسیار مهم خواهند بود .در پایان زیمابی مفتخر است تا با تیم کارشناسان کارآزموده و مجرب خویش این اطلاعات را در اختیار کاربران گرامی ماشین های اداری و فروشگاهی قرار داده و سهم کوچکی در پایین آوردن هزینه های مصرفی آنها داشته باشد .